برنج کشت اول یا همچنین به آن “برنج نخستین برداشت” یا “برنج اولیه” نیز گفته میشود، به برنجی اشاره دارد که در سال اول کاشت برنج برداشت میشود. در کشورهایی که در آنها کشت برنج رواج دارد، معمولاً به دلیل نیاز به شرایط خاص رشد و آبیاری، برای برداشت برنج نیاز به توجه و دقت ویژهای دارند.
برنج کشت اول چیست ؟
برنج کشت اول معمولاً در فصل پاییز یا زمان دیگری بسته به منطقه جغرافیایی کاشت، برداشت میشود. این برنج نسبت به برنج کشت دوم و سایر دورههای بعدی کشت، به دلیل کمبود منابع آبی و نیز تنشهای شدید در منطقه، کیفیت و عملکرد محصول بالاتری دارد.
برنج کشت اول در برخی مناطق، به عنوان یک برنج لوکس محسوب میشود و معمولاً به بازارهای بالارده و مصرف داخلی فروخته میشود. همچنین، به دلیل عملکرد بالا و کیفیت برتر، برخی از این برنجها برای صادرات به بازارهای خارجی نیز استفاده میشوند
کاشت برنج در نوبت اول یا به اصطلاح کشت اول در تمامی استان ها در آغاز سال جدید یعنی ماه فروردین شروع میشود.
این کشت به طور خلاصه ابتدا شامل آماده سازی بذر برنج، تهیه و آماده سازی خزانه برای پاشیدن بذر، آماده سازی شالیزار یا دشت برای کاشت برنج، رشد و نمو بذر در خزانه، کاشت برنج، از بین بردن علف های هرز موجود در شالیزار و در نهایت رشد خوشه های برنج و بهره برداری انجام میشود و میانگین برداشت ها در ابتدای ماه تیر بوده که کشاورزان اقدام به بهره برداری از برنج میکنند.
لازم به ذکر است گونه برنج در تعیین زمان برداشت برنج تاثیر گذار است. در شمال کشور، کشت اول از انواع گونه های برنج میتوان کاشت و برداشت کرد. ( برنج های طبع سرد و گرم )
بیشترین بهره برداری مختص به برنج طارم و برنج هاشمی میباشد که معمولا کشاورزان از طبع گرم این گونه ها استفاده میکنند.
استان های مازندران و گیلان بدلیل آب و هوا و بستر مناسب بیشترین بهره برداری را از این دو گونه دارند اما برنج های طبع سرد در کشت اول علاوه بر استان های مازندران و گیلان بیشتر در استان گلستان کاشت و برداشت میشود. مانند برنج فجر، شیرودی و…
استان گلستان مخصوصا شهر گرگان بدلیل آب و هوای متفاوت با دو استان همجوار بستر مناسب برای برنج های طبع سرد بوده و برنج های طبع سرد این منطقه به نسبت به برنج های طبع گرم با کیفیت تر هستند.

برنج کشت اول چه مزایایی برای کشاورزان دارد؟
برنج کشت اول برخی مزایا و مزایایی نسبت به دورههای بعدی کشت برنج دارد. در زیر، تعدادی از این مزایا را برای شما بیان میکنم:
کیفیت بالا: برنج کشت اول به دلیل شرایط بهتر رشد و کمبود منابع آبی که در دورههای بعدی کشت برنج وجود دارد، معمولاً کیفیت بالاتری نسبت به سایر دورهها دارد. این مزیت به خصوص در برخی از ارقام برنج مورد توجه است.
عملکرد بالا: برنج کشت اول به دلیل شرایط بهتر رشد و مراقبتهای ویژهای که در این دوره انجام میشود، عملکرد بالاتری نسبت به دورههای بعدی کشت برنج دارد. این به معنای بیشترین بهرهوری از تغذیه و منابع در دوره رشد اولیه است.
ریسک کمتر: برنج کشت اول به دلیل توقف زودرس دوره رشد، معمولاً در معرض کمترین ریسکها و تنشهای محیطی قرار دارد. این شامل تنشهای آبی، آفات و بیماریها است. بنابراین، ریسک کمتری از نظر عملکرد و کیفیت برداشت وجود دارد.
بازار فروش مطمئنتر: برنج کشت اول به دلیل کیفیت بالا و تقاضای بالا برخی بازارها، اغلب بازار فروش مطمئنتری را برای کشاورزان ایجاد میکند. این به طور خاص در صادرات به بازارهای خارجی که به دنبال برنج با کیفیت بالا هستند، مشهود است.
اگرچه برنج کشت اول برخی مزایا را دارد، با توجه به نیاز به شرایط خاص رشد و مراقبت، هزینههای بیشتری نیز ممکن است داشته باشد و برای کشاورزان به چالشهای خاصی برخورد کند. بنابراین، انتخاب دوره کشت مناسب، بسته به شرایط منطقه و منابع موجود، به عهده کشاورز است
معایب برنج کشت اول
1- کیفیت برنج بستگی به نحوه درست کشاورزی دارد
2- شالیزاری که از آن برنج بهره برداری شده باید خاک و بستر مناسب داشته باشد
برنج کشت دوم چیست ؟
برنج کشت دوم یا به اصطلاح دوباره کشت به برنج هایی گفته میشود که کاشت آن ها بعد از برداشت کشت اول بوده و بهره برداری از آن در فصل پاییز و ماه آبان میباشد.
مراحل نگهداری کشت دوم همانند برنج کشت اول است فقط با این تفاوت که در زمان تهیه و آماده سازی خزانه نیاز به گرم داشتن بذر نیست زیرا در آن زمان آفتاب مناسب تابستان برای رشد و نمو بذر ها وجود دارد
برنج کشت دوم نخستین بار در شهرستان فریدونکنار و بابلسر استان مازندران کشت و برداشت شده است و اگر اطلاعات کوتاهی از برنج کشت دوم داشته باشید متوجه میشوید که اکثر تاجران و فروشندگان برنج از این شهرستان ها برنج کشت دوم به فروش میرسانند.
زیرا شهرستان های نامبرده بدلیل آب و هوای گرم و رطوبت مناسب علی الخصوص وجود آب فراوان و آبندان های زیاد بستر مناسبی برای کشت دوم را دارند و بجز استان مازندران در دو استان شمالی ( گیلان و گلستان ) امکان کشت دوباره فراهم نیست.
لازم به ذکر است در حال حاضر شهر های دیگر استان مازندران اقدام به برداشت کشت دوم میکنند که متاسفانه کیفیت برنج های آنان مناسب نیست و برخی افراد سودجو با اسم برنج کشت دوم فریدونکنار آن را در سراسر کشور عرضه میکنند.
طبق آخرین خبر ها از جهاد کشاورزی اجازه بهره برداری کشت دوم فقط به شهرستان های فریدونکنار و بابلسر داده شده است زیرا در این کشت نیاز به آب فراوان است و میتواند مشکل کم آبی به وجود آورد.
در برنج کشت دوم باید از گونه های زودرس و مقاوم در برابر سرما استفاده شود زیرا در رشد کردن به سرمای پاییزی برخورده و ممکن است تمام زحمات کشاورزان از دست رود.
در کشت دوم کشاورزان فقط باید از برنج طبع گرم استفاده شود و بیشتر از گونه های بینام و امراللهی کشت و برداشت میشود و کمتر دیده شده از گونه های هاشمی و برنج طارم کشت و برداشت شود زیرا برنج بینام و امراللهی نسبت به طارم و هاشمی زودرس تر و مقاوم تر هستند.

مزایای برنج کشت دوم برای کشاورزان
برنج کشت دوم یا برنج دومین برداشت در مزارع برنج دارای برخی مزایا است. در زیر، تعدادی از این مزایا را برای شما بیان میکنم:
کاهش مصرف آب: برنج کشت دوم به دلیل استفاده از تجربههای گذشته و شرایط محیطی، نیاز کمتری به آب دارد. این به معنای کاهش مصرف آب برای آبیاری مزارع است و میتواند به بهبود مدیریت منابع آبی کمک کند.
کاهش ریسک بیماریها و آفات: با انتخاب برنج کشت دوم، زمینها و مزارع از آفات و بیماریهای متداول در دوره رشد اولیه برنج محافظت میشوند. این به معنای کاهش ریسک خسارتهای ناشی از آفات و بیماریها است و ممکن است بهبود عملکرد محصول را داشته باشد.
کاهش هزینهها: برنج کشت دوم به دلیل استفاده از زمین و زیرساختهایی که در دوره قبلی تهیه شدهاند، هزینههای کشت و کاشت را کاهش میدهد. علاوه بر آن، این دوره معمولاً نیاز کمتری به تغذیه و مراقبت دارد و میتواند هزینههای تولید را کاهش دهد.
تابآوری بیشتر: به دلیل استفاده از زمینها و منابع آبی موجود در دوره قبلی، برنج کشت دوم معمولاً تابآوری بیشتری در برابر تغییرات شرایط محیطی نظیر خشکسالی و سرمازدگی دارد. این به معنای حفظ عملکرد محصول و کاهش خطرات برای کشاورزان است.
متنوعسازی درآمد: با انتخاب برنج کشت دوم، کشاورزان میتوانند درآمد خود را تنوع بخشیده و بیشترین بهرهوری را از منابع خود داشته باشند. این به این معناست که در طول سال، به جای تمرکز بر یک دوره کشت برنج، دورههای بیشتری از منابع و زمین را بهرهبرداری میکنند.
مهم است به این نکته توجه کنید که مزایا و معایب دوره کشت برنج ممکن است بسته به شرایط محیطی، منطقه جغرافیایی، و منابع موجود، متغیر باشد. تصمیم نهایی برای انتخاب دوره کشت برنج باید با توجه به عوامل محلی و منابع موجود در اختیار کشاورزان قرار گیرد.
معایب برنج کشت دوم
1- یک بار بیشتر نسبت به کشت اول سموم به خوشه های آن زده میشود
2- بهره برداری سخت و مشکل بدلیل مشکلات آب و هوایی
3- قیمت بالا بدلیل سختی در بهره داری
تفاوت برنج کشت اول و کشت دوم
تفاوتهای اصلی بین برنج کشت اول و کشت دوم عبارتند از:
زمان کشت و برداشت: برنج کشت اول در سال اول کاشت برداشت میشود، در حالی که برنج کشت دوم در سال دوم بعد از کاشت برداشت میشود. این به معنای طولانیتر بودن دوره رشد برنج کشت دوم است.
نیاز به آب: برنج کشت اول نیاز بیشتری به آب دارد زیرا در فصل رشد اولیه قرار دارد و نیاز بیشتری به آبیاری دارد. اما برنج کشت دوم از آب و منابعی که در دوره قبلی استفاده شدهاند، بهرهبرداری میکند و نیاز کمتری به آب دارد.
کیفیت و عملکرد محصول: به طور کلی، برنج کشت اول به دلیل شرایط بهتر رشد و کمبود منابع آبی، کیفیت و عملکرد محصول بالاتری دارد. اما برنج کشت دوم نیز به دلیل تجربههای گذشته و استفاده از زمینها و منابع قبلی، قادر است به عملکرد خوبی برسد.
ریسک بیماریها و آفات: برنج کشت اول بیشتر در معرض آفات و بیماریها در دوره رشد اولیه قرار دارد. اما در برنج کشت دوم، زمینها و مزارع از آفات و بیماریهای مرتبط با دوره رشد اولیه محافظت میشوند و ریسک آنها کاهش مییابد.
هزینهها: هزینههای کشت و کاشت برای برنج کشت دوم معمولاً کمتر است زیرا برخی از زمینها و زیرساختها قبلاً تهیه شدهاند و نیاز کمتری به تغذیه و مراقبت دارد.
تفاوتهای دیگر نیز بسته به شرایط محیطی و عوامل دیگر میتواند وجود داشته باشد. انتخاب بین برنج کشت اول و کشت دوم باید با توجه به منابع آبی، شرایط محیطی، منابع موجود و سازماندهی مزرعه انجام شود.
خرید برنج کشت اول
شما می توانید از بازرگانی برنح سرائی علاوه بر برنج کشت اول و دوم ، هر نوع دیگری از برنج را با بهترین کیفیت تهیه کنید.